Rijswijk start als eerste gemeente van Nederland met duurzame woonoplossing voor dakloosheid
Een unieke stap voor Rijswijk Wonen, Kansfonds en de gemeente Rijswijk. Op dinsdag 8 april bevestigden zij met het ondertekenen van een intentieverklaring officieel de gezamenlijke inzet voor het realiseren van permanente woonplekken voor (dreigend) dakloze mensen. Naar verwachting komen de eerste woningen in 2025 in Rijswijk beschikbaar.
Ontstaan van het initiatief
Het initiatief voor deze intentieverklaring en samenwerking ontstond vorig jaar zomer. Rob van den Broeke, directeur-bestuurder van Rijswijk Wonen en Eline Crins, Hoofd Programma’s bij Kansfonds, ontmoetten elkaar toen tijdens een bijeenkomst van Aedes. “Kansfonds vertelde over het initiatief Thuisfonds. Dit nog op te zetten Thuisfonds wil woningen kopen voor mensen zonder thuis. Daarnaast zorgen zij dat deze woningen beschikbaar blijven voor deze mensen, niet alleen nu, maar ook in de toekomst.” Eline Crins voegt hieraan toe. “Vandaag, op de ETHOS-teldag — de dag waarop we landelijk dakloosheid in kaart brengen — markeren we onze gezamenlijke ambitie om betaalbare woningen voor dakloze mensen te realiseren. Want zonder thuis staat je leven in de wachtstand. Wij beginnen met het bieden van een eigen veilige plek.”
Een uniek concept in Nederland
Het Thuisfonds richt zich op iedereen die dakloos is of dreigt te worden, van jongeren tot gezinnen, en is de eerste in zijn soort. Door samenwerking met zorgpartijen, woningcorporaties en gemeenten is langdurige ondersteuning en stabiliteit dichtbij. Het Thuisfonds combineert de kracht van investeren met sociale betrokkenheid. Waar het maatschappelijk vastgoedfonds zich richt op de financiering en aankoop van woningen, zorgt de aan het fonds verbonden stichting voor sociaal beheer, en eventuele begeleiding en ondersteuning volgens het Housing First-principe. Zo wordt niet alleen een huis, maar ook een thuis geboden.
Van idee naar regionale samenwerking
Kansfonds benaderde Aedes met de vraag of er mogelijkheden waren om samen te werken met een of meerdere woningcorporaties zoals Rijswijk Wonen. “Het initiatief was goed,” benadrukt Van den Broeke. “Voor ons werd het nog interessanter om het te koppelen aan een bepaalde regio, gemeente of corporatie.” Omdat de regio Haaglanden, waaronder Rijswijk Wonen valt, een grote opgave heeft op het gebied van dakloosheid, ging Van den Broeke hierover met de regio in gesprek. Na een aantal gesprekken en een presentatie voor corporaties en gemeenten uit de regio vonden Kansfonds, Rijswijk Wonen en de gemeente Rijswijk elkaar. Op deze dag gaven Rijswijk Wonen en Kansfonds met hun handtekening kracht aan hun gezamenlijk streven: dak- en thuisloze mensen perspectief bieden met een permanente woonplek.
De urgentie van een eigen plek
De belangstelling voor de ondertekening van de intentieverklaring in het Huis van de Stad in Rijswijk was groot. Wethouder Gijs van Malsen van onder meer Volkshuisvesting en Welzijn heette de aanwezigen welkom. Rob van den Broeke was via een videoverbinding aanwezig. “Het grootste probleem zit hem in de woningmarkt,” hield hij de aanwezigen voor. “Er is enorm veel vraag en bijzonder weinig aanbod. Wie heeft er dan het hardst een huis nodig? Degene zonder dak boven zijn hoofd.” Volgens Van den Broeke is er sprake van een weeffout in het systeem, waarbij je eerst op straat moet belanden om via tijdelijke noodopvang in beeld te komen bij zorgverleners. “Met dit initiatief kunnen we het verschil maken.”
Positieve reacties vanuit de regio
Jozefine Hoft, directeur van Sociale Verhuurders Haaglanden (SVH), sprak haar enthousiasme uit over het initiatief: “Het ondertekenen van deze intentieverklaring is een mooi begin om verder op door te bouwen. Ook in de rest van de regio Haaglanden kunnen we nog veel bereiken in de samenwerking rondom dakloosheid. De eerste stap is nu gezet in Rijswijk en we hopen dat de rest van de regio snel volgt.” Ook Pieter van Hulten van Aedes en Christoffel Klap van een woningcorporatie in Leiden toonden zich positief en betrokken bij het proces.
Matthijs van Muijen, beleidsmedewerker Wonen bij de gemeente Den Haag, benadrukte het belang van samenwerking en sprak namens de gemeente waardering uit. Omdat met de ondertekening het eerste zaadje was geplant — of, zoals hij het noemde, het eerste eitje gelegd — kregen de betrokken partijen een zak chocolade-eitjes namens de gemeente.
Wethouder Sociaal Domein Larissa Bentvelzen van de gemeente Rijswijk: “Dakloosheid mag in een welvarend land als Nederland niet bestaan. Samen met het Thuisfonds nemen wij als eerste gemeente onze verantwoordelijkheid om structureel verschil te maken.” Wethouder Volkshuisvesting Gijs van Malsen voegde toe: “Dit initiatief laat zien hoe je met lef, samenwerking en visie het verschil kunt maken.”
Navolging en trots
Ook andere corporaties tonen interesse. Jacco Maan, voorzitter van de Raad van Bestuur van Vidomes: “Mooi initiatief van Kansfonds om woningen aan te kopen en te verhuren aan daklozen. Wij steunen dit initiatief en gaan graag met Kansfonds in gesprek.”
Tot slot Van den Broeke: “Ik ben trots op het feit dat we niet te lang met elkaar hebben zitten praten en tellen, maar vooral hebben gekeken hoe we het kunnen doen. Het is mooi dat we dit zo kunnen realiseren en zo écht verschil kunnen maken.”